Dev Sağlık-İş taşeron ihalesini bastı :: www.sendika.org

Dev Sağlık-İş taşeron ihalesini bastı :: www.sendika.org

Maden ocağında iş kazası: 1 ölü, 3 yaralı :: www.sendika.org

Maden ocağında iş kazası: 1 ölü, 3 yaralı :: www.sendika.org

AİHM, DİSK ve KESK'i haklı buldu :: www.sendika.org

AİHM, DİSK ve KESK'i haklı buldu :: www.sendika.org

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ve Kamu Emekçileri Sendikaları'nın (KESK) İstanbul'da 2008 yılındaki 1 Mayıs gösterisiyle ilgili yaptığı şikayet başvurusunu haklı buldu 

AİHM, “Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin örgütlenme ve toplanma hakkıyla ilgili 11. maddesini ihlal ettiğine” hükmetti. 

taşeronda çalışan işçinin asıl işeveren işyerine iade kararı

 http://www.enerjisen.org/web/dosyalar/682.pdf

İstanbul 12. İş Mahkemesi'nde Enerji Sen'in açmış olduğu işe iade davasında mahkemenin işçinin asıl işveren BEDAŞ'ta işe başlatılmaları yönünde verdiği karar.

özellikle taşeron şirketlerde çalışan ve iş güvencesinden yoksun olan işçiler açısından çok önemli bir karar... haksız yere işten çıkarılan binlerce işçi için de emsal niteliği olabilecek bu kararın takipçisi olmak, kamuoyu oluşturmak bizim elimizde...
sokakta, işyerinde savaşım esas olmakla birlikte; hukuki süreçleri de sonuna kadar zorlamak ve sistem karşısında verdiğimiz emek, demokrasi, özgürlük, eşitlik savaşımında sistemin kendisi için kullandığı araçları da kullanmak toplumsal meşruluğun genişlemesine epeyce katkı sağlayacaktır...

TTK Üzerine Birkaç Söz

TTK’nın üretim işçisi açığı olduğunu başta kurum yöneticileri olmak üzere herkes bilmekte, zaman  zaman bu yönde açıklamalar da yapmaktadır. Taşkömürünün demir çelik sektörü, enerji başta olmak üzere önemi de düşünüldüğünde bölgemizin ve ülkemizin taşkömürüne ihtiyacı doğrultusunda TTK’ ya üretim işçisi alınması kaçınılmazdır. Şimdi hükümete ve bölge milletvekillerine düşen; ekonomik olarak da gerekliliği ortaya çıkan işçi açıklarını gidermektir. 

Ülkemiz 20 milyon tona yakın kömür ithal etmektedir. En kötüsü de taşkömürü rezervlerimiz yerin altında çıkarılmayı beklerken Zonguldak limanına ithal kömür getirilmesidir. Şu an hem santrallerin gereksinimi hem de yakımlık olarak Zonguldak’ta ithal kömür satılır duruma gelmiştir. 

İthalata harcanan dövizin kazanılması için harcanan emek ve ürün değeri göz önüne alınarak, bu para Zonguldak toprakları altında yatan 1,3 milyar ton taşkömürünün çıkarılması için yatırıma, Zonguldak’ta İşçi Bulma Kurumu’na kayıtlı 40 bine yakın işsize iş olanağı yaratmak için istihdama aktarılmalıdır. Ekonomi politikası açısından da akılcı yol budur. Çünkü ekonomi yalnızca kar zarar mantığı ile yönetildiği zaman; ekonomi bilimi içinde yer alan, ekonomik faaliyetin sosyal faydayı gözetme anlayışı terk edilmiş olmaktadır. 

Taşkömürü gibi yan ürün alanları geniş olan bir alana alınacak 1 işçi ile enaz 10 kişiye istihdam yaratmak olanaklıdır. Ayrıca taşkömürü politikası yalnızca yakımlık ya da enerji ihtiyacı üzerinden değil, ilaç ve kimya sanayisine kadar uzanan tüm alanları gözetilerek oluşturulmalıdır. Böylece coğrafi yapıdan kaynaklanan üretim zorluğu ve maliyeti bu alanlardan elde edilecek kar ile dengelenecek ve kömür üretimi maliyeti dengelenecektir. 

Tüm kamu kurumlarında olduğu gibi TTK’da da işe almanın temel ölçüsü gereksinim olmalıdır. Yapılacak işin zorluğuna uyum sağlayabilecek fiziki ve sağlık koşullarıyla birlikte ilk ölçü geçim sorunu yaşama düzeyi olmalıdır. Devlet kurumları, belediye başkanları, muhtarlar ve gerek duyulan diğer yetkililerden alınacak HANE GELİR DURUMU ve HANE NÜFUSU göz önüne alınarak en yoksullardan başlayarak yapılacak bir işçi alımı hem adil, hem insani,hem de sosyal devlet ilkesine uygun olacaktır. 

Hane gelir durumu ve hane nüfusu ölçü alınarak yapılacak bir işçi alımına kasıtlı davranma alışkanlığı olmayan hiç kimsenin itirazının olmayacağı açıktır. Ayrıca siyasetçiler, kurum yetkilileri, etkili çevresi olanlar kendilerine yapılacak “beni işe aldır” biçimindeki baskılara daha az maruz kalacaklardır. Ayrıca bu yöntemin iyi anlatılması durumunda fazla da bir baskı oluşmayacaktır. 

Bunun için de hane gelir durumu ve hane nüfusu ölçüsü Türkiye İstatistik Kurumu’nun belirlediği asgari standarda göre belirlenmelidir. Belki yasal olarak böyle bir yöntemin olamayacağı söylenebilir. Ancak Zonguldak 20 yıla yakın zamandır çok zor ve inanılması güç sosyal travma yaşamaktadır. Gerekiyorsa yasal düzenlemeler de yapılarak en yoksulların ilk önce iş sahibi yapılması bir devlet politikasına dönüştürülmelidir. 

Bir başka çözüm de geçmişte olduğu gibi gruplu (münavebeli) işçi çalıştırma yöntemine geri dön-mek olabilir. Ancak bugün yapıldığı gibi değil; 1 ay çalışıp 1 ay dinlendirmek biçiminde olmalı, ücret ise kendi ücret grubunun ücreti olmalıdır.  6 ay çalışıp 6 ay köyünde,beldesinde dinlenmesi,böylece alınacak işçi sayısının iki katına çıkması sağlanacaktır. İşe giren bir işçi (sosyal güvenceye) sigortaya kavuşacak, piyasanın üzerinde alacağı ücret sayesinde de (çünkü asgari ücretle ve sigortalı bir iş bulmak mucize) asgari ücretin üzerinde bir aylık gelire kavuşacaktır. Oysa bugün yapılan; 2 ay çalıştırıp 1 ay dinlendirmek biçimindedir. Ücret ise 1000- 1100 TL. dolayındadır. Ayrıca dinlendirilmeyip yan servislerde görevlendirmelerde torpil, adam kayırma gibi uygulamaların olduğu bir gerçektir. Bu adil biçimde düzenlenmeli, herkes sırayla serbest bırakılmalı ya da dinlendirilmelidir. Öncelikle 2006’dan sonra işe girenlere dayatılan kölelik ücretinden vazgeçilmelidir. 

 

Tüm yetkililerin Zonguldak’ta yaşananlardan yola çıkarak gelecekte neler yaşanabileceğini iyi görmeleri gerekmektedir. Bu konuda valiliğin 2000 yılında ODTÜ’ye yaptırdığı çalışma yol gösterici olabilir. Ülke sınırları içinde yaşayan yurttaşların örgütlenmiş biçimi olan devlet, tüm insanların mutluluğunu, geçimini, sosyal güvenliğini, eğitimini düşünmek zorundadır. Bunlar ancak sürekli ve güvenceli bir iş ile mümkündür. Zonguldak insanının da TTK ve Erdemir dışında güvenceli, sürekli bir işe sahip olma şansı bulunmamaktadır. Zonguldak insanını iki sektöre bağımlı bırakmakla, TTK’ya yatırım yapmayarak kömür üretimini düşürmekle devlet Zonguldak’ı göç veren bir kent olmaktan kurtaramaz. Göçle kurulmuş bir kenti yeniden göçe zorlamanın maliyeti alınacak işçilerin maliyetinden fazla olacaktır. 

Her geçen gün TTK’nın işçi açıkları artıyor. Artan işçi açıklarıyla birlikte kömür üretimi de düşüyor. (4,5 milyon tondan 1,9 milyon tona düştü kömür üretimi) Zonguldak’ta TTK’nın işçi açığının artması demek işsizliğin de artması demek. Bunu 20 yıldır uygulanan özelleştirme, kapatma ve daraltma politikalarının bir sonucu olarak hep birlikte görüyor ve yaşıyoruz.  

TTK’nın işçi açıklarının giderilmesinde bölgelerin ve köylerin nüfus yapıları mutlaka dikkate alınmalıdır. Kontenjanların nüfus yoğunluklarına göre belirlenmesi bir dengenin oluşmasını da sağlayıp bölgesel eşitsizlikleri önleyecektir. 

Bundan önceki işçi alımlarında Kandilli ve Gökçeler’den nüfus yoğunluklarına göre yeterince işçi alınmadığı herkesçe bilinmektedir. Bu nedenle bu iki beldemizdeki işsiz sayısı birçok köyümüzdeki işsiz sayısından daha fazladır. Çalışanlar ise Hema ve TTK’da iş yapan Kasmet Firması’na tutsak edilmektedir. Bu iki şirkette işçilerin yaşadığı sorunları hepimiz yakından biliyoruz. Hükümetin açıkladığı asgari ücret artış oranlarında bile ücret artışının yapılmadığı, işten çıkarmaların keyfiyete bırakıldığı, kıdem tazminatlarının verilmediği, ücretlerinin zamanında ödenmediği özel maden ocakları ve taşeronlar 19.yüzyıl başlarında Zonguldak’ta kömür işletmeciliği yapan Galata Bankerleri dönemini anımsatmaktadır. Yaşanan iş kazaları da bunun sonucudur.  

Geçmişte beldelere, köylere gidenler sürekli işsiz gençlerimizi, aileleri sömürdüler. Örneğin 2004 yerel seçimlerinde iktidar partisinin başkan adayı ve milletvekilleri, ilçe ve il .aşkanları yalnızca Kandilli için 500-700 kişi arasında işçi alınacağı sözü verildi. Ancak bu sözlerin seçim almak için verilmiş tutulmayacak sözler olduğu zaman içerisinde görüldü. Benzer sözler 2007’de de verildi. Alınan işçi sayısı Zonguldak’ın işsizlik sorununu çözmekten ve TTK’nın gereksinimini karşılamaktan uzak olmakla birlikte; alınan işçilerin gruplu olarak, eski işçilerin ücretlerinin %57’si kadar bir ücretle alınmaları devlet kurumu eliyle sömürüden başka bir şey değildir. Yapılması gereken Anayasa’da da ifade edilen “eşit işe eşit ücret” ilkesinin hemen yaşama geçirilmesi ve TTK’da 2006 ve 2009 yılları arasında işe alınmış olanların sömürülmesine son verilmesidir.  

İşçi alınmamasının bir tek açıklaması olabilir: Gerçekte TTK bitirilmek isteniyorsa işçi alınmaz. 5 Nisan Kararları ile hedeflenen, ancak işçilerin ve bölge insanının yoğun tepkisiyle zamana yayılan TTK’nın Karadon-Üzülmez merkezli bir yapıya kavuşturulması gibi bir niyet varsa işçi alınmaz. Böyle bir daralmanın yaşama geçirilebilmesi için 6-7 bin işçi kalıncaya dek işten atmaların (Re’sen emeklilik), işçilerin kendiliğinden emekli olmalarının sürmesi ve işçi alınmaması gerekiyor. 5 Nisan Kararları böyle bir taktiği önüne koymuştu. Termik santralı besleyecek kadar bir üretim yeterli görülmüştü. 

TTK’nın kömür üretmesi ve bölge insanının iş sahibi yapılması isteniyorsa işçi alınmasının acil bir durum olduğunu herkes görüyordur sanırım. Hane gelir durumu, hane nüfusu durumlarını gözeten bir işçi alımı  Zonguldak Halkı, ülke ekonomisi ve madenler için ertelenemez  bir durumdur. TTK’nın 2011 yılı için hazırladığı işçilik planlamasında 3000 dolayında işçi gereksinimi olduğu belirtilmektedir.  

Ülkemizin 20 milyon tona yakın kömür ithal ettiği gerçeği acıdır. Demir çelik sektörünün ihtiyacı olan 2,5 milyon ton kömür ihtiyacının dışa bağımlı duruma gelmesi tehlikelidir. Son yıllarda petrolde yaşanan fiyat artışının ve piyasaları sarsan dalgalanmaların kömürde olmayacağını söylemek ve beklemek bilimsel bir davranış değildir. 

Yapılacak bir düzenlemeyle demir çelik sektörünün taşkömürü ihtiyacını iç pazardan karşılaması sağlanmalıdır. Bunun için de TTK’nın kömür üretimini 5 milyon ton ve üzerine çıkarması zorunludur. Coğrafi yapısı gereği Zonguldak madenlerinde kömür çıkarmak için insan gücü (emek yoğun çalışma) zorunludur. Almanya veya İngiltere’nin teknolojisini bizim ocaklarımızda kullanma olanağı yoktur. Bununla birlikte kömür çıkarma yöntemleri, çalışma koşulları, kömürün yan ürünlerine dönük alanların öne çıkarılmasıyla verimliliği artırmak ve sözde zararı düşürmek olanaklıdır. 

Ayrıca hammadde durumundaki maddelerin üretiminden elde edilen gelirin işlenmiş ara ve son ürünlerden daha düşük olduğu gerçeği unutulmamalıdır. Dolayısıyla en akılcı yöntemlerden birisi de termik santralın TTK’ya devri olacaktır. Kömürü çıkaran kurum zarar ederken, çıkan kömürü elektriğe dönüştürüp satan kurum kar ediyorsa düşünmek gerekir. Santralın TTK’ya devri ile elektrikten sağlanan kar TTK’nın zararının azalmasını sağlayacaktır. Dünyada böyle örnekleri olduğu bilinmektedir.  

Ekonomik faaliyetin üretim, pazarlama, yatırım gibi temel gereklilikleri arasında "sosyal fayda" nın da olduğunu unutmamak ve/veya anımsamak gerekiyor. Çünkü herkesin ülke kaynaklarından emeği ve bilgisi ölçüsünde yararlanma hakkını vermek ve tanımak gerekiyor. Nasıl ki işsizlik kişilerin kendi seçimi değilse ve uygulanan ekonomik politikalar en önemli etken olarak belirleyici oluyorsa; iktidarlar bu gerçek doğrultusunda "en mağdur" olanları  koruyucu uygulamalara gitmek  zorunda. 

TTK' ya işçi alımının bir de teknik yanı var. Bilindiği gibi madencilik ağır bir iş kolu. Üretimin yapıldığı (-400 , -600 metre) yerin altındaki ısı, basınç, hava (solunum) durumu yer üstüne benzemiyor. Bunlara çalışma koşullarının ağırlığı da eklenince herkesin madencilik yapamayacağı gerçeği kendiliğinden ortaya çıkıyor. 

Bundan önceki işçi alımlarından sonra yaşanan sanat değişikliği, raporlu olarak yer üstüne çıkma, yan (daha kolay) servislere geçme gibi olumsuzluklar unutulmamalıdır. (bu olumsuzluklar TTK -KİT- düşmanlarının propagandasını yaptığı ölçülerde olmadı hiçbir zaman. Çünkü birçok sanatın kadro açığı giderilmediği için zorunlu yer değişiklikleri yapıldı...yapılıyor. Birileri de bunu kullanarak TTK -KİT- düşmanlığı yapıyor.) 

TTK' ya yapılacak işçi alımında; (en yoksullar belirlendikten sonra)  sağlık muayeneleri ocak içi koşullara göre yapılmalıdır. Geçen dönemden örnekleri var; epilepsi (sara), şizofreni, gece körlüğü, tansiyon sorunu... olanlar işe alındı. Bir kısmı daha sonra doktor raporuyla yer üstüne çıktı. Elbette bu tür rahatsızlıkları olanlar da işe alınmalı. Ancak madenci olarak değil... 

Madenciler arasında da espri konusu olan; kendisi 50 kg. gelen bir adamı işe alıp 10 tane direk taşıtamaz, 3 tane tonluk araba dayandıramazsanız işi yürütemezsiniz. Bir  de işe aldığınız adamın sağlığı uygun değilse hiç verim alamazsınız.  

Yani; işe işçi almış olmak için değil, işyerinde verimli olabilecek işçi almak için yola çıkılırsa kurumlar ve ülke ekonomisi kazanır. Bu  yöntem torpilin, rüşvetin, dedikodunun en aza inmesini sağlayacaktır. Ve herkes rahat hareket edecektir. 

Kurum Yöneticilerinin, Sosyal Hizmet uzmanlarının, Yerel Yönetim temsilcilerinin, Sendikanın,  İşçi Bulma Kurumu yetkililerinin ve Meslek Odalarının oluşturacağı bir komisyon işçi alımları konusunda görevlendirilmeli, siyasetçilerin müdahale etmemeleri sağlanmalıdır. 2006 ve 2009’daki işçi alımlarında torpil olmadığı söylenebilir. Ancak mülakatlar sırasında çeşitli müdahalelerin olduğu bilinmektedir. Özellikle işe alındıktan sonra siyasi iktidarın sanat değiştirme, boş gruplarda çalıştırılacak olanların belirlenmesi gibi durumlarda müdahale ettiği bilinmektedir. Örneğin işe girdiği günden bu yana daimi gibi çalışan  gruplu işçilerin yanı sıra boş gruplarında hiç serbest kalamayan işçiler bulunmaktadır. Bu yüzden siyasetçiler kurumdan ellerini çekmeli, kurumun kuruluş tüzüğünde belirtilen özerklik yaşama geçirilmelidir. 

Bunların dışındaki her uygulama ve tutum şaibeli olarak algılanacaktır. Kurumun ve yerel siyasetin rahatlaması için böyle bir yaklaşım gereklidir.   

İşçi açığı her geçen gün büyüyor. Gününü dolduran emekli oluyor. TTK' da işçi açığı üretimin düşmesi anlamına gelmektedir. 90 yıllarda 4,5-5 milyon ton olan üretim 1,9 milyon tona düştü. Herkes bunu görmek zorunda. İşçi açığı demek kömür ithalatı demek. Zonguldak' ın altında çıkarılmayı bekleyen 1,3 milyar ton kömür hem ilimizi hem de ülkemizi rahatlatacaktır. Yani sorunun ekonomik yanı göz ardı edilemeyecek noktalara gelmiştir. 

AKP milletvekili Fazlı Erdoğan aday olduğu 2002 seçimlerinde milletvekili adaylarıyla ERT’de yapılan açık oturumda; TTK’ya 5 bin işçi alacağız” demiştir. 2002 yılında TTK’da 18 bin kişi çalışıyordu. O günden bugüne yapılan işçi alımlarına rağmen bugün TTK’da 11 bin kişi kalmıştır. Yani emekli olanın yeri doldurulmamıştır.  

Yılda 20 milyon ton kömür ithalatı üzerinde siyaset yapılamayacak kadar önemli bir durum olarak karşımızda durmaktadır. İthalata verdiğimiz döviz ve kullanmadığımız yer altı kaynaklarımız bizim daha nesnel ve toplumsal çıkarları gözeterek düşünmemiz gerektiğinin kanıtıdır.  

Taşkömürü sahasında özelleştirme ve taşeronlaştırmalar acilen durdurulmalıdır. Gerek ortaya çıkan sömürü, gerek iş güvenliği ve işçi sağlığı koşulları, gerek taşkömürünün sahip olduğu önem taşkömürü işletmeciliğinin devlet eliyle yapılmasını gerekli kılmaktadır. Özel firmalarda ve taşeronlarda çalışan işçiler TTK’ya alınmalı, bu yurttaşlarımız işsiz kalmaları da önlenmelidir. Ayrıca unutulmamalıdır ki; ülkemizin sahip olduğu yer altı ve yerüstü kaynaklarında herkesin hakkı vardır. Buralardan elde edilecek gelirde de bu payın olduğu gerçeği göz önünde tutularak üretim-bölüşüm ilişkilerinde adaleti sağlamak devletin ve siyasi iktidarların görevidir. Sosyal devletin gereği kamu kurumları ve yöneticileri eliyle sömürüyü, iş cinayetlerini desteklemek değil; kazasız belasız bir iş yaşamını ve gelir dağılımında adaleti sağlamayı zorunlu kılmaktadır.  

TTK’nın yönetiminde siyasi yapılanmaya son verilmelidir. Kıdem, deneyim, geriye dönük katkılar dikkate alınarak atamalar yapılmalıdır. Kurum yönetiminde sendikaların, meslek örgütlerinin, işletmelerin kurulu olduğu bölgedeki yerel yöneticilerin söz sahibi olmalarını sağlayacak bir yapılanma zorunludur. Demokrasinin işyerlerine kadar girmesi, yerel demokrasinin güçlenmesi ve kaynakların sahibi olan halkın temsilcilerinin bu kurumların yönetiminde söz sahibi olması yönetimdeki şeffaflığı da sağlayacaktır.  

salim çalık 

(not: bu yazı eski bir yazı olmasına rağmen 2012 yılı sonuna geldiğimizde fazlaca bir değişiklik olmadı. yine işçi açıkları, yine zonguldak'ı baştan sona saran işsizlik ve 2 milyon tona ancak varan bir kömür üretimi...) 

Dev Sağlık-İş'ten Asgari Ücret Çalıştayı :: www.sendika.org

Dev Sağlık-İş'ten Asgari Ücret Çalıştayı :: www.sendika.org

"...

"Asgari ücretin idari bir biçimde belirlenmesinden çıkartılıp toplumsal bir yöntemle belirlenmeli ve toplumsal pazarlık fiili olarak örgütlenmesi, 

Sendikal hareketin, emek örgütlerinin her kesimini de kesen asgari ücret talebi toplumsal muhalefetin temel mücadele alanlarından bir tanesine dönüştürülmesi, 

Asgari ücret görüşmeleri başladığı günden itibaren toplumsal muhalefetin tüm bileşenleriyle birlikte güçlü eylemler yapmak ve görüşüldüğü gün Çalışma Bakanlığı önünde ortak bir merkezi eylem yapılması ve aynı zamanda da asgari ücret zammı ile ilgili imza kampanyası başlatılması" ..."